Liên kết kinh tế trở thành một hiện
tượng phổ biến, cần thiết cho sự phát triển của từng nước. Bởi vì, trong điều
kiện cách mạng khoa học – kỹ thuật đang diễn ra nhanh như vũ bão, một nước
không thể có đủ khả năng về vốn, kỹ thuật và chuyên gia để tự minh xây dựng các
ngành nghề thoả mãn cho nhu cầu của sản xuất và tiêu dùng một cách có hiệu quả.
Mặt khác, sau chiến tranh, Mỹ trở thành cường quốc kinh tế có
vai trò thống trị tuyệt đối trong hệ thống kinh tế tư
bản chủ nghĩa. Chính sách của Mỹ nhằm tạo ra một trật tự kinh tế ổn định, tăng
cường liên kết kinh tế để đối đầu với hệ thống xã hội chủ nghĩa mới hình thành.
Tiêu biểu cho sự
liên kết đó là sự ra đời của EEC vào năm 1957. Sáu nước thành viên EEC đã ký
hiệp ước chung về liên minh thuế quan, loại bỏ mọi hàng rào đối với sự vận động
tự do của vốn, lao động và dịch vụ. EEC còn lập ra Ngân hàng đầu tư châu Âu và
Quỹ xã hội châu Âu nhằm hỗ trợ và điều phối sự phát triển kinh tế của các nước
trong cộng đồng. Sự liên kết kinh tế đã góp phần thúc đẩy sự chuyên môn hóa,
phát huy thế mạnh của mỗi nước, đồng thời tăng cường hợp tác nghiên cứu ứng
dụng các thành tựu khoa học – kỹ thuật vào sản xuất và thúc đẩy kinh tế phát
triển.
Liên kết kinh tế của
thế giới tư bản còn thể hiện ở Hiệp định chung về thuế quan và thương mại
(GATT) được ký kết giữa các nước tư bản vào năm 1947. Hoạt động của GATT hướng
đến giảm hàng rào thuế quan và phi thuế quan nhằm thúc đẩy hoạt động thương mại
giữa các nước. Ví dụ, vòng đàm phán Kenedy (1964-1967) đã giảm 50% thuế quan
đối với các mặt hàng công nghiệp cho các nước thành viên của GATT. Điều đó đã
tác động rất lớn đến việc mở rộng thị trường và tăng trưởng kinh tế các nước tư
bản chủ nghĩa.
Sự liên kết kinh tế
giữa các nước tư bản còn thể hiện ở hiệp định về chế độ tỷ giá hối đoái cố định
và sự ra đời của hai thiết chế tài chính thế giới. Tháng 7-1944, trong khi
Chiến tranh thế giới thứ hai chưa kết thúc, các địa biểu từ 44 nước thành viên
thuộc khối Đồng minh tham dự một hội nghị ở Bretton Woods (New Hamshire, Mỹ) đã
ký một hiệp định thống nhất mức tỳ giá cố định cho các đồng tiền chính với đồng
USD, cho phép ngân hàng trung ương các nước được can thiệp vào thị trường tiền
tệ để duy trì tỷ giá với đồng USD – Hệ thống tiền tệ quốc tế Bretton Woods.
Theo Hiệp định này tỷ giá hối đoái được giữ cố định ở mức 3,8 DM/ƯSD; 2,8
USD/Bảng
Anh còn mức giá hoán
đổi giữa vàng và USD là 35 USD/1 ounce vàng. Đồng thời, hai thiết chế tài chính
lớn là IMF và Ngân hàng tái thiết và phát triển quốc tế (IBRD) cũng được thành
lập để thực thi các chính sách điều tiết thanh toán và chính sách tài chính
quốc tế. Các hiệp định được ký kết trong hội nghị chính thức có hiệu lực vào
27-12-1945. Sự ra đời của các hệ thống này đã tạo ra một thời kỳ ổn định của
thị trường tài chính tiền tệ quốc tế, tạo điều kiện gia tăng xuất khẩu và đầu
tư giữa các nước tư bản.
Từ khóa tìm kiếm nhiều: khái niệm về kinh tế thị trường,
cách
mạng công nghiệp ở anh
