Việc học tập, nghiên cứu lịch sử kinh tế sẽ giúp sinh viên nắm được
những bài học kinh nghiệm về xây dựng, phát triển kinh tế của các nước cũng như
của nước ta. Những bài học kinh nghiệm này được rút ra từ những thành công,
thậm chí cả từ những hạn chế trong phát triển kinh tế. Điều đó giúp sinh viên
hiểu và vận dụng được nguyên tắc kế thừa và phát triển trong công cuộc xây dựng
và phát triển kinh, tế, vì hiện tại là sự phát triển cao của quá khứ.
C. Mác đã viết: “Mỗi hiện tượng xuất hiện đều nhất thiết phải từ trên
một nền tảng kinh tế nhất định trực tiếp sẵn có, do quá khứ để lại”. Đồng
thời, từ nghiên cứu lịch sử kinh tế, sinh viên sẽ nhận thức được xu hướng và
đặc điểm phát triển kinh tế của thế giới cũng như của Việt Nam.
Khi nghiên cứu về kinh tế các nước tư bản đã cho thấy vai trò của cách
mạng khoa học – công nghệ đối với sự phát triển của lực lượng sản xuất và sự đa
dạng của kinh tế thị trường, cũng như thấy được những khuyết tật của nó và sự
cần thiết về chức năng điều tiết của nhà nước đối với các hoạt động kinh tế. Từ
thực tế khủng hoảng kinh tế toàn cầu bùng phát từ Mỹ năm 2007 cho thấy, nhiều
vấn đề bất ổn đã tiềm tàng ẩn chứa trong nền kinh tế các nước tư bản. Nó dễ
dàng tạo ra những bất ổn định với chính nền kinh tế các nước này và gây tác
động tiêu cực tới kinh tế toàn cầu. Đó cũng là những giới hạn phát sinh từ bản
chất nội tại của nền kinh tế các nước tư bản và nó cũng buộc các nước này luôn
phải tự điều chỉnh để tồn tại. Điều đó đà được Đảng ta nhận định và đánh giá:
“Nền kinh tế của chủ nghĩa tư bản vẫn chưa hết khả năng phát triển, nhưng cách
mạng khoa học kỹ thuật và lực lượng sản xuất càng phát triển, càng làm cho các
mâu thuẫn cơ bản trong hệ thống tư bản chủ nghĩa sâu sắc thêm, trước hết là mâu
thuẫn giữa lao động và tư bản. Sự phát triển của lực lượng sản xuất cũng đưa
tới những đảo lộn lớn trong quan hệ kinh tế giữa các nước tư bản chủ nghĩa với
nhau, nhất là giữa ba trung tâm Mỹ, Tây Âu và Nhật Bản. Các nước tư bản mâu
thuẫn và cạnh tranh với nhau, đồng thời chúng cố tìm mọi phương pháp và phương
tiện, lợi dụng cuộc cách mạng khoa học – kỹ thuật để phát triển, đế hòa hoãn
những mâu thuẫn bên trong và liên minh với nhau trong các lực lượng cách mạng”.
Đọc thêm tại:
