Sự tăng trưởng kinh tế khá nhanh cùng những chuyển biến trong kinh
tế ở các nước tư bản trong giai đoạn này là do tác động của yếu tố:
- Tăng cường xâm nhập và thao túng kình tế các
nước đang phát triển
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, hàng loạt các nước trước đây là
thuộc địa của các nước tư bản đã giành được độc lập. Đa số các nước này đều có
nền kinh tế nghèo nàn lạc hậu, nhưng lại giàu tài nguyên khoáng sản và nguồn
lao động rẻ. Vì vậy, các nước tư bản phát triển đã thông qua các công cụ như
chính sách viện trợ, đầu tư.., để duy trì và đẩy mạnh quan hệ kinh tế với các
nước đang phát triển.
Thực chất viện trợ đã bắc nhịp cầu cho các công ty xuyên quốc gia
xâm nhập vào nền kinh tế các nước đang phát triển để độc chiếm các nguồn nguyên
liệu quan trọng và thao túng các mạch máu kinh tế chủ yếu ở các nước đang phát
triển. Nhờ đó, các nước tư bản mua được nguồn nguyên liệu với giá rẻ. Giá dầu
thô trong những năm 1950-1970 giữ ở mức 1-3 USD/thùng. Giá các loại khoáng sản
và nông phẩm khác cũng ít biến động. Thậm chí giá các sản phẩm sơ chế xuất khẩu
của các nước đang phát triển trong vòng 20 năm (1952-1971) giảm trung binh
2,6%, trong khi đó giá hàng công nghiệp trên thế giới tăng 30,5%. Hàng năm các
nước tư bàn xuất khẩu từ 20-26% tổng số thiết bị, riêng Nhật Bản xuất tới 1/3
tổng số hàng xuất khẩu của mình sang các nước đang phát triển. Trong mối quan
hệ bất bình đẳng đó, nguồn lợi lớn hơn chảy về phía các nước tư bản, góp phần
tăng đầu tư và phát triển kinh tế của họ.
Đọc thêm tại:
