- Cách mạng giá cả ở châu Âu
Từ những lục địa mới, vàng và bạc bị cướp đoạt đưa về châu Âu tăng
nhanh, khối lượng vàng từ 590.000 kg đã tăng lên 1.192.000 kg, bạc từ 7 triệu
kg tăng lên 21,4 triệu kg. Phương tiện thanh toán bàng kim loại quý tăng lên,
trong khi đó số lượng hàng hóa sản xuất ra không tăng tương ửng. Vì vậy mà giá
cả táng vọt, trung bình 3 lần.
Thực trạng đó đã tác động rất lớn đến tình hình kinh tế – xã hội ở châu
Âu. Thương nhân, chủ các công trường thủ công có dịp làm giàu và tích lũy vốn.
Một bộ phận lớn nông dân và thợ thủ công bị bần cùng hóa, Một bộ phận quý tộc
cũng rơi vào tình trạng phá sản mà nguyên nhân là do nguồn thu của họ chỉ dựa
vào địa tô thu bàng tiền mà sổ tiền thu được lại không đủ đáp ứng nhu cầu chi
tiêu ngày hàng xa xỉ nên họ phải vay nợ của thương nhân, của những người giàu
có, vì vay nợ nhiều, không có khả năng trả nợ cuối cùng bị phá sản và phải đi
làm thuê để sinh sống. Người làm thuê trong các xưởng thợ cũng gặp nhiều khó
khăn. Cuộc cách mạng giá cả ở châu Âu đã tác động mạnh đến sự phân hóa xã hội,
làm tan rã cơ sở kinh tế của chế độ phong kiến, thúc đẩy sự hình thành quan hệ
sản xuất tư bản chủ nghĩa.
- Chế độ thuộc địa hình thành
Những vùng đất mới khai phá đã trở thành những vùng thuộc địa của các
nước đế quốc. Đó là những nơi để các nước đế quốc khai thác tài nguyên, cưỡng
bức cung cấp lao động và phải trao đồi hàng hóa không bình đẳng. Đế quốc thuộc
địa đầu tiên của thế giới là Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha. Tiếp theo là các đế
quốc thuộc địa Anh, Pháp, Hà Lan.
Trong lịch sử, chế độ thuộc địa mới chỉ bất đầu vào thế kỷ thứ XVI- XVII
nhưng các thủ đoạn bóc lột thuộc địa dần dần được áp dụng phổ biến như buôn bán
không ngang giá, khai thác vơ vét tài nguyên mang về chính quốc. Bóc lột các
nước thuộc địa đã trờ thánh một trong những biện pháp tích lũy nguyên thủy điển
hỉnh của chủ nghĩa tư bản.
Tích lũy nguyên thủy tư bản
Bản anh hùng ca của các phát kiến địa lý vĩ đại đã mở ra thời đại tích
lũy nguyên thủy tư bản. Đó là quá trình dùng bạo lực để tách người lao động ra khỏi
lư liệu sản xuất của họ, trở thành người làm thuê, đồng thời tích lũy tiền của
vào trong tay các nhà tư bản.
Quá trình tích lũy nguyên thủy tư bản ở mỗi nước điền ra ở các thời điểm
khác nhau vá có những nét riêng biệt. Ở nước Anh, quá trinh này diễn ra sớm,
tàn khốc với nhiều biện pháp điển hỉnh như: tước đoạt ruộng đất của nông dân
bằng bạo lực, buôn bán nô lệ và cướp biển, xâm chiếm thuộc địa, phát hành công
trái, độc quyền ngoại thương… Bàng các biện pháp đó, đến cuối thế kỷ XVI, các
nhả tư bàn Anh đà tích lũy được những khoản vốn lớn.
Đọc thêm tại:
