Lịch sử kinh tế nghiên cứu lực lượng sản xuất không phải chỉ để hiểu rõ
bản thân sự phát triển của lực lượng sản xuất mà còn phải làm rõ ý nghĩa kinh
tế – xã hội của nó, đồng thời chỉ ra sự tác động qua lại với quan hệ sàn xuất.
Lý luận đã khẳng định rằng lực lượng sản xuất phát triển nhanh hay chậm về số
lượng, về chất lượng cũng như hiệu quả là phụ thuộc rất nhiều vào quan hệ sản
xuất có phù hợp với nó hay không.
Nếu giữa chúng có mối quan hệ phù hợp, lực lượng sản xuất sẽ có những
điều kiện thuận lợi để phát triển. Ngược lại, nếu quan hệ sản xuất không phù
hợp với lực lượng sản xuất, không chỉ khi quan hệ sản xuất cũ lỗi thời mà ngay
cả khi quan hệ sản xuất tiên tiến hơn so với lực lượng sản xuất, thì nó sẽ cản
trở và kìm hãm sự phát triển của lực lượng sản xuất. Nêu quan hệ sản xuất được
đổi mới, hoàn thiện cho phù hợp với lực lượng sản xuất thì khi đó quá trình
biến đổi, tích lũy về lượng của lực lượng sản xuất sẽ nhanh hơn để tạo ra bước phát
triển mới về chất của lực lượng sản xuất. Đồng thời, quá trình phát triển của
lực lượng sản xuất cũng tuân theo những quy luật vận động nội tại, khách quan
của nó. Con người chỉ cổ thể tác động tự giác hoặc tự phát để thúc đẩy hay kìm
hãm sự phát triển của nó tùy theo khả năng nhận thức và cơ sở khoa học của hành
động.
Trong nghiên cứu, lịch sử kinh tế còn nghiên cứu một số yếu tố thuộc
kiến trúc thượng tầng như đường lối chính sách, luật pháp của nhà nước… là
những vấn đề thuộc về thể chế kinh tế vả có ảnh hưởng đến sự phát triển của nền
kinh tế.
Thời gian gần đây, sự ra đời của những lý thuyết kinh tế mới đã tạo cơ
sở cho việc nghiên cứu lịch sử kinh tế với những cách tiếp cận mới và những
phương pháp mới. Đối tượng nghiên cứu của lịch sử kinh tế vẫnsẽ bao hàm tất cả
các nội dung trên. Hiện nay, việc nghiên cứu về sự tăng trưởng và phát triển
của nền kinh tế thường dựa trên cách tiếp cận nghiên cứu tập trung vào luận
giải các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển của nền kinh tế, trong đó có vấn
đề thể chế kinh tế. Thực tế, sự phát triển của một nền kinh tế chịu ảnh hưởng
của nhiều nhân tố bao gồm các nhân tố kinh tế, kỹ thuật – công nghệ, chính trị,
xã hội.
Từ khóa tìm kiếm nhiều: lực lượng sản xuất, cach
mang cong nghiep o chau au
